Wat vier jaar geleden begon met een niet eens zo geslaagde compilatie-CD onder de titel “A Hundred Years of Taarab in Zanzibar”, is vandaag aan zijn tiende volume toe. Dat feit alleen al bewijst dat er heus wel een publiek te vinden is dat uit meer dan musicologen bestaat en zulks rechtvaardigt op zich het bestaan van een reeks als deze. Natuurlijk: dit is niet echt voor iedereen weggelegd, maar anderzijds is het ook zo dat mensen de kans moeten krijgen verzamelingen als deze te horen te krijgen en zo kennis te maken met wat populaire muziek was niet eens zo lang geleden en niet eens zover bij ons vandaan. De taarab-muziek, want daar hebben we ’t over, kende haar oorsprong in de jaren ’70 van de negentiende eeuw en ze was/is vooral populair in Tanzania en Kenia, een regio die een soort kruispunt vormt en dus invloeden van zowel het Midden-Oosten, het Indische subcontinent als Noord-Afrika en de regio van de Grote Meren binnenhaalt.

In regio’s waar sultans en rijke prinsen de gebeurtenissen domineren, ligt het voor de hand dat hun paleizen broedplaatsen zijn geworden voor muziek als deze, die eigenlijk volledig als omlijsting bij feestelijke gebeurtenissen uit een mensenleven gezien werd.nNet zoals je in Cuba de Social Clubs had, ontstonden ook op Zanzibar en later in Kenia, orkesten en clubs, waar de taarab een eigen leven ging leiden. Gevolg daarvan was dan dat er ook heuse vedettes uit die scene voortkwamen, zoals de legendarische Siti Bint Saad. Bands als de Culture Music Club en de Black Star Musical Club zetten de traditie voort en breidden het instrumentarium uit. Ze pasten zich aan, naarmate elektrische gitaren en elektrische piano’s en orgels ontstonden en beschikbaar werden enzo ontstond wat vandaag de “first modern”-generatie genoemd wordt. Het is uit die periode dat je op deze compilatie een vijftiental nummers bijeengebracht ziet. Grote sterren als Malika & Party, Shakila & Black Star en vooral de grote vernieuwer Matano, een supertalent en multi-instrumentalist, die met z’n Morning Star werkelijk revolutionaire dingen deed. De kern van taarab blijft tot op vandaag dezelfde: de invloed van de Swahilicultuur blijft prominent aanwezig, de manier van declamerend zingen is niet of nauwelijks veranderd en de rol van de percussie blijft uiterst belangrijk, maar door het verschijnen van de al genoemde elektrische instrumenten, werden de bands mobieler en konden ze een ruimer gebied gaan bespelen, waar ze dan op hun beurt allerlei invloeden opraapten en ze mee in hun muziek verwerkten.

Dat levert op dit tiende deel van de verzameling bij momenten best wel pittige nummers op, die het vermoedelijk goed zouden doen op retro-fuiven allerhande. Wie alleen maar wil luisteren, kan dat ook, want de zangeressen, die op de plaat hun opwachting maken, mogen gerust plaatsnemen naast hun Cubaanse evenknieën als Omara Portuondo of Celina Gonzalez.

(Dani Heyvaert)